Uitermate statische, maar desondanks toch boeiende documentaire.
We kijken anderhalf uur lang naar een gesprek met Brunhilde Pomsel. Ten tijde van het interview is ze 103 jaren oud, maar gedurende haar werkzame leven was ze secretaresse van Joseph Goebbels. In die functie maakte ze de bliksem-opkomst van deze iconische PR-man mee. Geduldig legt ze uit hoe ze daar zo gekomen is: dat het een van haar eerste verkeringen was die haar een keer meenam naar een vergadering van die nieuwe partij. Ze moest er aanvankelijk niks van weten, maar ja, ze moest wel eten. Dus toen er een baan vrijkwam op de kantoren hapte ze toe. Er kwam begeestering over haar heen, ze spreekt bewonderend over de gedrevenheid van Goebbels.
Zonder opsmuk geeft ze toe dat op dat moment een megagroot deel van de jeugd geloofde in het idee. En dat pas later aan haar (en waarschijnlijk ook aan haar generatiegenoten) is gebleken hoe fout het regime is geweest waar zij haar beste levensjaren aan schonk. Bij hoog en bij laag beweert ze dat ze inderdaad niets heeft geweten van de Endlösung. Ze wist wel van de kampen, maar niet van vergassing en massamoord.
Dat klinkt ons nu ongeloofwaardig in de oren, maar als je een tijdje naar deze dame hebt geluisterd wil je het best aannemelijk vinden dat ze in een cocon leefde. Een cocon die ten langen leste een bunker werd, waar ze het einde van de oorlog meemaakte. Waar ze de zelfmoorden van Hitler en het Goebbels-gezin meekreeg. En van waaruit ze werd afgevoerd om vervolgens jarenlang vastgezet te worden in een Russische nor.
Ja, natuurlijk vindt ze het spijtig. Ze beseft dat er dus ook oude vriendinnen van haar op deze wijze zijn ontmenselijkt. Dat wringt. Maar toch: ze wil haar keuzes van destijds verantwoorden en ze doet op volstrekt humane wijze.
Het is vermoeiend om aandachtig te blijven luisteren naar dit horrorverhaal, daarom is het goed dat de film met beelden doorsneden is. Propagandafilms van Goebbels-fabrikaat, maar ook beelden die in het bezit zijn van US Army, tot de bevrijding aan toe. Dat maakt het geheel nét iets luchtiger. Maar niet veel.
Met : Brunhilde Pomsel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten